In de afgelopen jaren is 93% van de palmolie, die Europa binnenkomt, als duurzaam gecertificeerd dankzij een duurzaamheidscampagne in de Zuidoost-Aziatische landen, die deze olie produceren. Dit heeft belangrijke positieve gevolgen voor de natuur. Volgens data van Global Forest Watch is in Maleisië, een belangrijke palmolieproducent, het ‘primaire bosverlies’ de afgelopen jaren aanzienlijk afgenomen. Het bosverlies is met meer dan 70% afgenomen sinds de piek in 2014. Er is niets intrinsiek schadelijk voor de planeet aan de palmoliesector.
Appian Way Productions, het productiebedrijf van Leonardo DiCaprio, heeft een nieuwe animatiefilm uitgebracht Ozi: Voice of the Forest. In de film maken we kennis met een jonge orang-oetan met een knotje die vecht tegen een kwaadaardig bedrijf, dat vastbesloten is haar thuis in het regenwoud te ruïneren. Ozi vecht terug door een tablet te leren bedienen en online invloed te krijgen.
Het is voorspelbaar dat de film het starten van een bedrijf en het maken van winst als intrinsiek negatief presenteert. En om het allemaal nog erger te maken, het groene gespreksonderwerp waarop het verhaal gebaseerd is, wordt gemakkelijk weerlegd. De tegenstander van Ozi is een kwaadaardig, denkbeeldig palmoliebedrijf. Palmolie is een weinig besproken maar bijna alomtegenwoordig element in moderne consumentenproducten.
Deze combinatie van politiek en storytelling pakt vaak niet goed uit. The Guardian gaf het twee sterren. Het bleek dat het publiek het ook niet kon waarderen. In het openingsweekend bracht Ozi gemiddeld minder dan 300 euro per bioscoop op. Maar de makers zijn ongetwijfeld niet ontmoedigd. Voor hen is de prijs voor hun inspanningen niet het geld, maar de quasi-religieuze bewondering van hun ideologische kameraden.
Campagne voeren tegen palmolie is in de mode geraakt en dat blijkt voor hen genoeg te zijn om het centraal te stellen in hun kindgerichte milieureclame. Zij leren kinderen dat er een duidelijke, binaire keuze is tussen comfortabel leven in de moderne wereld en het behoud van het milieu. Een betere toekomst is onmogelijk, vertellen ze je kinderen vanuit hun privévliegtuigen. De schaamteloze hypocrisie waarmee Hollywood ons en onze kinderen de les leest over de gruwelen van het kapitalisme laat in ieder geval een vieze smaak achter.
DiCaprio is echter één van de ergste overtreders. Hij waardeert het gemak van een privéjet, maar lijkt nooit iets te doen aan de duidelijke tegenstrijdigheid tussen zijn milieuactivisme en zijn enorme koolstofvoetafdruk. Uit de e-mails van Wikileaks, die in 2015 uitlekten, bleek dat DiCaprio ooit zes privéjet excursies maakte in zes weken. Het jaar daarop vloog hij in een privéjet de Atlantische Oceaan over om een prijs voor zijn milieu-inspanningen in ontvangst te nemen, waarbij hij 8.000 kilometer aflegde. De ironie leek hem ontgaan. Misschien is dat een van de redenen waarom zijn film geen succes is.
De culturele elites van vandaag, die in privévliegtuigen van het ene naar het andere land reizen, willen ons laten weten hoe deugdzaam ze zijn en hoe hard ze werken om ons ‘bewust te maken’ van ‘kritieke kwesties’. Ze zouden nooit overwegen om afstand te doen van de moderne gemakken, die ze verachten. Klimaatverandering is natuurlijk een belangrijk onderwerp, maar er zijn een aantal wezenlijke vragen te stellen over de mate waarin we politiek in kinderfilms moeten stoppen.